POSITIVE STRESS: BIẾN ÁP LỰC THÀNH ĐỘNG LỰC

17 Tháng tám, 2023 | FAM COMMODITY

CĂNG THẲNG TÍCH CỰC VÀ TIÊU CỰC

Căng thẳng (stress) vốn là một phản ứng giúp con người sinh tồn và tiến hóa trước các tác động bên ngoài. Nó được chia làm hai loại chính: stress tốt (eustress) và stress xấu (distress), với điểm khác biệt cơ bản nằm ở cách phản ứng của cơ thể.

Theo một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Psychoneuroendocrinology, eustress kích thích cơ thể tăng năng lượng và lưu lượng máu, từ đó củng cố sự tự tin và khả năng ghi nhớ. Ngược lại khi gặp phải distress, phản ứng chiến hay chạy (fight-or-flight mode) được kích hoạt khiến bạn khỏe hơn về thể chất, song kém tỉnh táo hơn và trí nhớ suy giảm.

Trong môi trường công sở, stress xuất phát từ nhiều khía cạnh khác nhau: bị “dí deadline”, phải gánh vác quá nhiều trách nhiệm hay bị quấy rối tại nơi làm việc. Nhưng không phải kiểu stress nào cũng mang tính tiêu cực.

Căng thẳng công việc cũng có “this” có “that”.

CĂNG THẲNG TÍCH CỰC (POSITIVE STRESS)

Kiểu căng thẳng này thường diễn ra trong thời gian ngắn, vừa đủ kích thích bạn chinh phục khó khăn trước mắt thay vì ngáng đường bạn thành công. Những trải nghiệm mang đến căng thẳng tích cực thường khó nhằn những cũng rất thú vị, chẳng hạn như khi bạn bắt đầu một công việc mới hay làm quen với một người bạn mới.

Theo tiến sĩ Suzuki, thời điểm lí tưởng của stress mà ai cũng có thể tận dụng chính là khi bạn tỉnh táo, nhận thức được khó khăn nhưng không bị nó làm suy yếu. Trong trường hợp này, stress có thể trở thành động lực giúp bạn làm việc hiệu quả hơn.

Chẳng hạn như nếu bạn đang căng thẳng vì cả núi việc cần làm vào ngày mai, hãy lập to-do list để ghi chú lại từng đầu việc từ hôm nay. Một khi hiểu rõ ngày mai bạn cần phải làm gì, vào lúc nào và cần phải chú ý những gì, nỗi sợ của bạn sẽ được giảm xuống đáng kể.

CĂNG THẲNG TIÊU CỰC (NEGATIVE STRESS)

Kiểu căng thẳng này xuất phát từ những vấn đề nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, mà phổ biến nhất là văn hóa công sở độc hại. Theo một nghiên cứu đăng tải trên MIT Sloan Management Review, có 5 yếu tố giúp bạn xác định điều này: môi trường thiếu tôn trọng, phân biệt đối xử, phi đạo đức, quá hà khắc hoặc quản lý lạm quyền. 

Một số yếu tố khác dẫn đến căng thẳng tiêu cực có thể kể đến như xung đột với đồng nghiệp, quản lý thiếu quan tâm đến cảm xúc nhân viên hoặc thậm chí là giao thông trên đường đi làm việc. Không ít người bị căng thẳng vì thường xuyên phải chịu cảnh tắc đường hoặc thời tiết xấu, điều này có thể khiến họ cân nhắc đến việc đổi việc dù cho môi trường làm có lành mạnh đi chăng nữa.

Những kiểu căng thẳng này hoàn toàn có thể “tôi luyện” được khiến bạn trở nên mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, nếu điều này diễn ra trong thời gian kéo dài, chúng có thể khiến bạn dễ bị burn out (Hội chứng “cháy sạch”) trong công việc, hay thậm chí hình thành các vấn đề về tâm lí.

ĐỂ STRESS KHÔNG CÒN LÀ TRỞ NGẠI TRONG CÔNG VIỆC

Adrenaline và cortisol là 2 hormone chính được sản sinh ra mỗi khi ta stress. Tuy nhiên ít ai biết rằng, não bộ cũng giải phóng cả oxytocin giúp bạn kết nối với người khác, và DHEA – một chất hóa học bảo vệ bạn khỏi tác dụng phụ của cortisol, giúp phát triển sau trải nghiệm căng thẳng.

Như vậy trong một số trường hợp, trải nghiệm căng thẳng tích cực hay tiêu cực còn phụ thuộc vào cách nhìn của bạn. Bằng cách thay đổi tư duy, bạn hoàn toàn có thể thay đổi những căng thẳng tiêu cực trong công việc theo hướng tích cực hơn.

SUY NGHĨ VỀ SUY NGHĨ CỦA CHÍNH MÌNH

Để xây dựng tư duy tích cực về căng thẳng, bước đầu tiên là ghi nhận các suy nghĩ tiêu cực hoặc niềm tin hạn chế bạn hay lặp lại với bản thân. Bạn có thể làm điều này bằng cách đối thoại với chính mình, hoặc áp dụng metacognition ở mức độ vừa phải.

Metacognition (tạm dịch: siêu nhận thức) hiểu nôm na là suy nghĩ về suy nghĩ của chính mình. Cách này giúp bạn nhận ra những khuyết điểm đang tồn tại trong tư duy, song bạn lưu ý không lặp lại nó liên tục để tránh rơi vào bẫy suy nghĩ quá độ (overthinking).

Siêu nhận thức có thể giúp bạn, và cũng có thể hại bạn nếu bạn suy nghĩ không đúng cách.

Một cách giúp bạn suy nghĩ mà không “luẩn quẩn” là liên hệ thử thách hiện tại với một trải nghiệm tương tự trong quá khứ. Khi rút ra kinh nghiệm quý giá, bạn cũng sẽ nhận ra mình đã vượt qua thử thách đó ra sao, từ đó tự thuyết phục bản thân đối diện với thử thách mới này. Nó cũng giúp bạn đối mặt với suy nghĩ tiêu cực bằng một suy nghĩ trái chiều, tích cực hơn.

Chẳng hạn khi bị deadline chồng chất, bạn dễ có phản ứng sợ hãi, cho rằng mình không thể kham nổi. Nhưng khi nhớ về quá khứ và nhận ra mình đã làm từng đầu việc một, bạn có thể bình tĩnh thay đổi suy nghĩ thành “Mình không giỏi làm việc đa nhiệm, nhưng mình vẫn có thể xong việc, chỉ là mình cần nhiều thời gian hơn.” Nếu cần thiết, bạn nên bàn với sếp để đưa ra khung thời gian hợp lý cho từng đầu việc.

Tương tự, nếu quá lo sợ về bài thuyết trình, bạn nên nghĩ về thời gian và công sức bạn đã bỏ ra để làm. Một khi nhớ ra mình đã vất cả thế nào để hoàn thành, bạn sẽ có thêm động lực để thuyết trình thật tốt, xứng đáng với công lao mình bỏ ra. Tránh suy nghĩ theo kiểu “lỡ như” hoặc lo sợ về kết quả (là yếu tố bạn không kiểm soát được), bởi điều này khiến bạn bị cuốn vào vòng xoáy suy nghĩ luẩn quẩn với 7749 viễn cảnh tồi tệ khác.

KẾT NỐI CÔNG VIỆC VỚI GIÁ TRỊ CÁ NHÂN

Không phải ai cũng được làm công việc mình yêu thích, song chúng ta có thể đưa những điều mình thích vào trong công việc: học một kỹ năng mới, làm cùng một team mới hay đề xuất ý tưởng cho một chuyên mục mới. Đây là cách giúp bạn thu hẹp khoảng cách giữa giá trị công việc và giá trị cốt lõi bạn theo đuổi, từ đó giảm bớt yếu tố gây căng thẳng.

Bạn cũng nên đặt các mục tiêu rõ ràng về công việc, rồi chia sẻ với sếp hoặc đồng nghiệp bạn tin tưởng. Hãy chú ý tập trung vào những hành động cụ thể giúp bạn đạt mục tiêu đó, cũng như các khó khăn có thể ngáng đường bạn để nhận được lời khuyên và góp ý từ mọi người.

Khi lường trước những khó khăn có thể xảy ra, bạn sẽ có sự chuẩn bị đáng kể về tinh thần. Đây là tiền đề giúp bạn rèn luyện các kỹ năng phù hợp, và tìm kiếm hỗ trợ từ người có kinh nghiệm. Căng thẳng lúc này không còn là vật cản đáng sợ, mà sẽ trở thành cầu nối giúp sếp và đồng nghiệp hiểu bạn nhiều hơn.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:  Cơ hội nghề nghiệp tại FAM COMMODITY

⇒ CHUYÊN VIÊN TƯ VẤN, CHĂM SÓC KHÁCH HÀNG

⇒ NHÂN VIÊN HÀNH CHÍNH, NHÂN SỰ

⇒ CONTENT MARKETING